Maszyny budowlane

Mieliśmy okazję sprawdzić w akcji wozidło przegubowe MT31 norweskiej firmy Moxy. Pojazdem pracowaliśmy na terenie odkrywkowej kopalni sjenitu Kośmin, należącej do spółki Sjenit SA, w Piławie Górnej (woj. dolnośląskie). W naszej ocenie wozidło ma kilka podstawowych zalet. Należą do nich: dobrze rozwiązane sterowanie maszyną, oszczędny napęd oraz bardzo dobre właściwości terenowe. Minusy to z kolei: brak poziomicy skrzyni wśród wskaźników, tylko jedno otwierane okno oraz brak podgrzewania dolnych lusterek w standardzie.

Ćwierć tysiąca wystawców zjechało do Poznania na Międzynarodowe Targi Maszyn, Pojazdów i Sprzętu Budowlanego Bumasz (22-25 stycznia). Humory dopisywały - koparki, ładowarki, walce, podnośniki sprzedają się w kraju świetnie. Znakiem czasu na rynku maszyn budowlanych jest z pewnością coraz szersza ekspansja produktów azjatyckich. O ile maszyny chińskiej marki XCMG są znane od dawna, o tyle np. produkty pochodzącej z tego samego kraju firmy Sany to nowość. Waryński to marka znana od lat nie tylko w Polsce. Ale dziś kojarzy się bardziej z importem maszyn azjatyckich niż z własną produkcją. Sukcesor nobliwej marki, spółka Waryński Trade z Warszawy, pokazał na Bumaszu pochodzącą z Chin ładowarkę kołową Liugong 856 II. Sporo było nowości w grupie budowlanych miniaturek. Fiori to marka włoska, dystrybutorem w Polsce jest Dan Trade z Komornik w woj. wielkopolskim. Mała wywrotka, na gąsienicach, z wywrotem na tył lub na bok, a także koparka na gąsienicach, z łyżkami do kopania i do skarpowania, miały na Bumaszu swe polskie premiery. Koparkę napędza dieslowska jednostka Lombardini, wywrotkę benzynowy motor Hondy.

Najnowsza wywrotka tylnozsypowa ukraińskiego Kraza na dużych, szeroko profilowanych oponach może pracować zarówno w arktycznych mrozach, jak i w 50-stopniowym upale. Najpopularniejszy trzyosiowy Kraz został unowocześniony i dodano mu wyposażenia. Kraz jest jednym z ostatnich producentów, którzy umieszczają silnik przed kabiną kierowcy (takie rozwiązanie określa się jako klasyczne). Na polskim rynku kupimy jeszcze tylko jedną wywrotkę z takim rozwiązaniem, a mianowicie Tatrę Jamal T163, która również ma napęd 6x6. Zaletą silnika przed kabiną jest przede wszystkim brak wystającego tunelu we wnętrzu szoferki i łatwiejszy dostęp do jednostki napędowej. Wadą mniej miejsca na zabudowę. W Krazie maska silnika i kabina mają długość ponad trzech metrów.

Rozpoczyna się sezon wystaw branżowych. Budowlańcy pierwsze spotkanie wyznaczyli sobie w Poznaniu. W dniach 22-25 stycznia odbędą się tu Międzynarodowe Targi Maszyn, Pojazdów i Sprzętu Budowlanego Bumasz. W tym samym czasie w Poznaniu zaplanowano również największe w Polsce Targi Budownictwa Budma. Obok prezentacji na poszczególnych stoiskach przygotowywane są liczne imprezy towarzyszące. Zaplanowano m.in. konferencję pod hasłem "Maszyny budowlane - wymagania Unii Europejskiej. Nowe Wyroby", podczas której zostaną omówione nowe dyrektywy Unii Europejskiej, a także perspektywy rynku żurawi wieżowych na Ukrainie.

Rośnie w Polsce popularność używanych wozideł. Są to przede wszystkim maszyny przegubowe o mniejszej ładowności, ale bardziej wszechstronne niż wozidła sztywnoramowe. Sztywnoramowe wozidła przeważają w polskich kamieniołomach. Zazwyczaj są to Biełazy, których liczbę szacuje się na 700-800 sztuk. Rocznie przybywa nam około 60 nowych maszyn sztywnoramowych, wśród których wciąż gros stanowią Biełazy. Nie wiadomo, ile może być sprzedawanych takich wozideł używanych, wiemy jedynie, że w zeszłym roku odbudowano w Polsce około 20 sztuk sztywnoramowych Biełazów. Część z nich nie trafiła na rynek wtórny, ponieważ po remoncie wróciła do pierwotnych użytkowników.

Polscy rolnicy przekonują się coraz bardziej do niedużych ładowaczy czołowych. Ostatnio gama tych urządzeń oferowana na polskim rynku się powiększyła. Niemiecka marka Oehler wprowadziła do sprzedaży maszyny Europa OL 2600 i OL 3600. Jednostki napędowe pochodzą od Perkinsa. To silniki wysokoprężne z trzema cylindrami (patrz tabelka). W obu wariantach są chłodzone cieczą. Napęd przenoszony jest hydrostatycznie, pompą regulującą system jezdny steruje elektronika.

Według zapewnień producenta najnowsza koparko-ładowarka JCB Mini CX drugiej generacji przypomina szwajcarski scyzoryk. Jest uniwersalna i mała. JCB Mini CX 4x4 ma kompaktowe wymiary. Jej długość wynosi raptem 3,9 m, szerokość 1,51, wysokość 2,17. Niewielka masa i wymiary sprawiają, że tę maszynę da się transportować małymi przyczepami ciągnionymi przez pojazdy dostawcze lub terenowe. Parametry te sprawiają także, że nowa koparko-ładowarka nadaje się do robót w ciasnej zabudowie, gdzie nie zmieściłyby się większe maszyny.

Pięć modeli średniej wielkości ładowarek kołowych Volvo doczekało się modernizacji. Seria F, o której mowa, w porównaniu z poprzednią serią E, ma zmienioną kabinę operatora, nową skrzynię biegów i rozszerzony wachlarz dodatkowego osprzętu. Oznaczenia tych maszyn - L110F-L220F - pochodzą jednak od maksymalnego statycznego obciążenia wywracającego w pełnym skręcie. Bez zmian pozostał wysokoprężny silnik i moce poszczególnych modeli. Nowa jest zaś automatyczna skrzynia biegów, w której zmieniono oprogramowanie.

Wprawdzie w tym roku nie będzie monachijskiej Baumy - największych targów maszyn budowlanych w Europie (najbliższą edycję zaplanowano na 2010 r.), jednak wiele innych imprez wystawienniczych zapowiada się obiecująco. Spora grupa budowlańców z Polski tradycyjnie już weźmie udział w brneńskich (Czechy) IBF, międzynarodowych targach budowlanych (producenci oraz dystrybutorzy maszyn i narzędzi stanowią ok. jedną piątą ogółu wystawców), a także w odbywających się w tym samym czasie i miejscu innych imprezach branżowych.

Kalendarz targów ogólnobudowlanych w Polsce jest bogaty; imprez, w których dominującą rolę odgrywają maszyny, jest jednak znacznie mniej. Do najbliższej edycji Budmaszu wprowadzono dwie nowe grupy tematyczne: infrastrukturę drogową oraz geotechnikę i fundamentowanie. Program targów Bumasz obejmuje też jak zwykle prezentację maszyn i sprzętu pomocniczego stosowanego na placu budowy, urządzeń do pozyskiwania i przetwarzania surowców oraz do produkcji materiałów budowlanych, prezentację akcesoriów i części zamiennych do maszyn, narzędzi, sprzętu, a także prezentację usług.

Najnowsza spycharka Huty Stalowa Wola napędzana jest amerykańskim silnikiem o mocy 375 KM. Dzięki specjalnemu mechanizmowi skrętu TD-25M Extra nie wymaga, tak jak poprzedniczka (TD-25M), zatrzymywania w celu zmiany kierunku jazdy. Pod maską spychacza montowany jest amerykański silnik produkcji Cumminsa, który ma sześć cylindrów i pojemność 12 litrów. Turbodoładowana jednostka rozwija imponującą moc 375 KM oraz maksymalny moment obrotowy 1.825 Nm, osiągany przy 1.400 obr./min.

Przed dwoma laty rynek koparko-ładowarek w Polsce szacowano na około 600-700 sprzedanych maszyn rocznie. Przedstawiciele producentów i importerów mówili, że za parę lat powinniśmy osiągnąć poziom Hiszpanii, w której nabywców znajdowało co roku ok. dwóch tysięcy koparko-ładowarek. Tymczasem już w tym roku znacznie przekroczymy ten poziom. Najpopularniejszymi koparko-ładowarkami w 2007 r. zostaną ponownie maszyny JCB. Na drugiej pozycji wśród importerów i producentów koparko-ładowarek znajdzie się w tym roku firma Bergerat Monnoyeur z Łomianek koło Warszawy, przedstawiciel Caterpillara. Swoimi wynikami pochwaliły się jeszcze dwie warszawskie firmy - Waryński Trade, którego tegoroczny udział w rynku wyniesie od 8 do 10 procent, oraz spółka Agrex Arcon, importer maszyn Case.