Fot. TLP

Jeśli przedstawiciele związków zawodowych i organizacji pracodawców z pięciu krajów członkowskich Unii Europejskiej gromadzą się po raz kolejny, aby dyskutować i wypracowywać wspólne rekomendacje – to znak, że sprawa ma absolutnie najwyższy ciężar gatunkowy. Po Paryżu, Rzymie i Gandawie nadszedł czas na Kraków, gdzie w dniach 14-15 listopada spotkali się uczestnicy unijnego projektu poświęconego Pakietowi Mobilności. Polskę reprezentowali: NSZZ „Solidarność” oraz związek pracodawców Transport i Logistyka Polska.
Seminarium było okazją do przedstawienia polskiej perspektywy na implementację przepisów o delegowaniu pracowników, zarówno z punktu widzenia przedsiębiorców, związków zawodowych oraz organów kontrolnych.

Kontrola kuleje

Jednym z głównych wątków przewijających się w dyskusji był niewystarczający poziom kontroli przestrzegania przepisów Pakietu Mobilności na terenie Unii Europejskiej. Prowadzi to do wzrostu nieuczciwej konkurencji, w szczególności ze strony przewoźników z państw, które nie dostosowały swoich systemów wynagradzania kierowców do nowych przepisów o delegowaniu. I choć przedstawiciele polskich służb kontrolnych – Inspekcji Transportu Drogowego i Państwowej Inspekcji Pracy podkreślali, że liczba funkcjonariuszy ich formacji jest niewystarczająca, to jak wskazał prezes TLP Maciej Wroński w trakcie dyskusji: – odpowiedzialność za rozwiązanie tych problemów leży w rękach administracji rządowej.
Maciej Wroński wskazał ponadto, że: – konsekwencje braku należytej kontroli ponoszą uczciwi przedsiębiorcy, którzy stosują się do wszystkich zmian prawnych, których konsekwencją jest wzrost kosztów pracy. Uczestnicy seminarium byli całkowicie zgodni, że taka sytuacja nie powinna mieć miejsca. Słuszność opinii na temat ułomności systemu kontrolnego potwierdziły wyniki analiz zaproszonych na konferencję ekspertów Grupy Inelo. Okazuje się, że jedynie Dania i w mniejszym stopniu Francja podejmują działania kontrolne w zakresie delegowania pracowników. Są to jedyne spośród 27 unijnych krajów, które robią cokolwiek w tym zakresie, co nie nastraja optymistycznie w zakresie poprawy zasad uczciwej konkurencji na europejskim rynku.
Większej transparentności oraz poprawie implementacji przepisów o delegowaniu mogłoby służyć właściwe wypełnianie przez państwa członkowskie UE obowiązku udostępniania informacji dotyczących zasad wynagradzania kierowców oraz innych warunków zatrudnienia w tych krajach. Dziś uzyskanie szczegółowych informacji na ten temat nie jest praktycznie możliwe, a konsekwencje tego stanu rzeczy ponoszą zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Niezrozumiałym jest to, że pomimo wielu apeli, również TLP, władze UE nie dążą do poprawy sytuacji w tym zakresie.

Żenujące warunki w miejscach postoju kierowców

Drugim, szeroko dyskutowanym zagadnieniem była kwestia warunków pracy i odpoczynku kierowców wykonujących przewozy drogowe. Uczestnikom konferencji zaprezentowany został film i wyniki ankiety przygotowane przez Iwonę Blecharczyk we współpracy z TLP. Jak podkreślił podczas swojego wystąpienia Maciej Wroński: – ciepła woda w kranie czy dostęp do prysznica (czystego) wciąż są wyjątkiem, a nie regułą na europejskich parkingach. Obecni na spotkaniu przedstawiciele zarówno związków zawodowych jak i przewoźników z Belgii, Francji, Hiszpanii, Włoch i Polski byli wręcz zszokowani pokazanymi podczas projekcji filmu warunkami panującymi na parkingach dla kierowców pojazdów ciężarowych w całej UE, a także w miejscach załadunku i rozładunku.
Prezentacja filmu i wyników badań wywołała gorącą dyskusję, a także zgodę co do potrzeby wspólnych działań na rzecz poprawy warunków socjalnych pracy i odpoczynku kierowców. Należy przy tym podkreślić, że proponowane przez Komisję Europejską inwestycje w tzw. bezpieczne parkingi nie są rozwiązaniem. Ich liczba jest znikoma w stosunku do potrzeb, a ponadto są zbyt kosztowne. Bardziej pożądanym działaniem powinno być sukcesywne poprawianie standardów socjalnych na wszystkich dostępnych publicznie parkingach położonych w korytarzach sieci TEN-T.
TLP w pierwszej połowie tego roku, podczas konferencji w Parlamencie Europejskim, przedstawiła europarlamentarzystom oraz przedstawicielom Komisji Europejskiej listę szczegółowych postulatów dotyczących parkingów. Główny nacisk powinien być skierowany na zapewnienie minimalnych, podstawowych warunków sanitarnych, noclegowych i bezpieczeństwa dla kierowców w każdym kraju UE.
Żywiołową dyskusję wywołała również prezentacja Dagmary Trusewicz – CEO Truckers Life Foundation, poświęcona problemom kierowców w miejscach załadunku i rozładunku towarów, nie tylko w zakresie zaplecza socjalnego, ale również braku profesjonalizmu personelu czy czasu oczekiwania. Interesujące rozwiązanie zmierzające do poprawy warunków pracy kierowców zaprezentował przedstawiciel hiszpańskiej organizacji przewoźników, powołując się na przykład Hiszpanii i Portugalii, gdzie wprowadzono przepisy zakazujące załadunku lub rozładunku towarów przez kierowców, oczywiście z pewnymi wyjątkami dot. np. ładunków niebezpiecznych czy specjalistycznych.
Podobne rozwiązanie planują wdrożyć władze Francji i Niemiec. W tym zakresie pomocne może być również upowszechnienie wśród spedytorów i załadowców kodeksu przedstawionego przez Truckers Life, zawierającego zbiór dobrych zasad współpracy z kierowcami i firmami transportowymi. (red)

Fot. TLP