Polski rynek nowych naczep, przyczep i zabudów kłonicowych, wykorzystywanych głównie do przewozu drewna, nie jest duży. Sprzedawcy nowych pojazdów szacują go na kilkadziesiąt sztuk rocznie. Liczą na większą sprzedaż w 2016 roku, niektórzy przewidują, że rynek krajowy wchłonie około 100 takich pojazdów.

Sporą konkurencją dla nowych pojazdów jest rynek wtórny. Pojawia się na nim dość dużo naczep i przyczep używanych, sprowadzanych m.in. z krajów skandynawskich: Finlandii, Szwecji, Norwegii, a także z Niemiec czy Francji.

Niedawno w Skandynawii zmieniły się przepisy dotyczące naczep kłonicowych, co spowodowało wyzbywanie się takich pojazdów przez dotychczasowych użytkowników. Do Polski trafiło sporo takich naczep. 

Producenci „kłonicówek” oferują coraz lżejsze, a więc bardziej ładowne konstrukcje, wykorzystując stal o podwyższonej wytrzymałości, aluminium i inne rozwiązania technologiczne. O ile wytwórcy krajowi raczej preferują stal, to koncerny zachodnie odważnie wprowadzają pojazdy aluminiowe. Tradycjonaliści wybierają stal, obawiając się, że aluminium nie jest tak trwałe jak klasyczny materiał, jednak coraz więcej jest entuzjastów nowego materiału konstrukcyjnego.

Wśród nabywców naczep i przyczep dłużycowych jest sporo firm transportowych, które wożą drewno na eksport, m.in. do Niemiec, a także tartaki. Polscy producenci sprzedają takie pojazdy także za granicę, nawet na wymagający rynek skandynawski, a także m.in. do krajów wschodnich i południowych.

Zazwyczaj producenci oferują pojazdy z platformą, jak i bez niej. Mimo że te z podłogą są bardziej uniwersalne, bo można na nich wozić też np. palety, to w sprzedaży przeważają naczepy i przyczepy bez platformy, ponieważ są lżejsze. Coraz większym popytem cieszą się przyczepy, jako bardziej „elastyczne” w wykorzystaniu w zestawach. 

Marcin Skrzypczak, przedstawiciel handlowy Schwarzmüller Polska powiedział nam, że chętniej nabywcy wybierają przyczepy dwuosiowe niż trzyosiowe. Dodał, że do niedawna standardem były koła bliźniacze, a ostatnio większym wzięciem cieszą się koła pojedyncze. Zarówno wybór dwóch osi, jak i kół pojedynczych podyktowany jest chęcią obniżenia masy własnej przyczepy. Coraz większa popularnością cieszą się też lekkie, aluminiowe kłonice i aluminiowe ławy, które pozwalają obniżyć masę własną pojazdu o kilkaset kilogramów.

Nowoczesne i innowacyjne aluminiowe naczepy kłonicowe marki Carmosino cechują się wysoką wytrzymałością, solidnością wykonania oraz małą masą własną, co jest istotne w transporcie drogowym, zważywszy na większą ładowność pojazdów, o około 10-20 procent, czyli wydajność i oszczędność kosztów. Włoski producent stosuje głównie ramy aluminiowe oraz inne podzespoły z tego metalu o wysokim stopniu ścieralności. 

Naczepy kłonicowe Carmosino, z aluminiową platformą, mają długość użytkową 13,50 m i szerokość użytkową 2,46 m. Stosowany jest w nich układ hamulcowy Knorr, felgi aluminiowe KRK, opony Bridgestone 385/65 R22,5, osie BPW ECO Plus lub SAF 3x9 ton (bezobsługowe) oraz blacha ryflowana D 3/4,5 mm, zespawana na całej długości podwozia, a także 6-10 par aluminiowych kłonic ECCO.

Wyłącznym i autoryzowanym dealerem marki Carmosino na rynku polskim oraz na Europę Wschodnią w zakresie dostawy lekkich aluminiowych naczep i przyczep kłonicowych do drewna i produktów drewnopochodnych jest firma Krumar Trucks.

Krumar jest również bezpośrednim importerem aluminiowych ław kłonicowych ECCO oraz dystrybutorem kłonic EXTE i NURMI, dzięki czemu jest w stanie zaoferować kompletne rozwiązanie firmom z branży drzewnej. 

Inter Cars (Feber) oferuje naczepę do transportu drewna dłużycowego, bazującą na ramie stalowej, o długości skrzyni ładunkowej wewnątrz ok. 13,6 m. Rama wykonywana jest ze stali wysokogatunkowej, a wszystkie elementy stalowe przed lakierowaniem są śrutowane. Rama jest zaślepiona blachą ryflowaną stalową pomiędzy podłużnicami nad wózkiem, co zabezpiecza m.in. instalacje elektryczną i pneumatyczną przed uszkodzeniem.

Płyta sprzęgu z 2-calowym sworzniem królewskim JOST, nogi podporowe mechaniczne JOST, trzy osie JOST/DC z hamulcem tarczowym, z dopuszczalnym obciążeniem konstrukcyjnym do 9 ton na oś (administracyjne do 8 t/oś). Zawieszenie pneumatyczne, pierwsza oś podnoszona automatycznie. W układzie hamulcowym zastosowano system antyblokujący EBS 2S/2M oraz RSS. 

W wyposażeniu jest m.in. manometr do pomiaru ciśnienia w poduszkach, kłonice stalowe (10 szt) i zaczepy promowe (12 szt.).

Feber produkuje też specjalistyczne naczepy leśne dla odbiorców z krajów skandynawskich. Są to zaawansowane technologicznie, zwykle pięcioosiowe pojazdy o dużej nośności.

Fliegl oferuje naczepy do przewozu drewna w dwóch długościach: 12 m i 13,8 m, osadzane na ramie stalowej. Jak poinformował nas Krzysztof Marzec, Dyrektor Handlowy w firmie Lux-Truck, która jest autoryzowanym dealerem marki Fliegl, w Niemczech bardziej popularne są te krótsze pojazdy, a w Polsce te dłuższe, które są lepsze do przewozu drewna stosowego. Nasz rozmówca zwrócił uwagę na niewielką masę własną naczep, która, bez kłonic, zaczyna się od 4,7-4,8 t. 

Pojazdy osadzone są na osiach BPW lub SAF, z hamulcami: bębnowymi lub tarczowymi, z osią podnoszoną. Skrzynia ładunkowa ma ścianę przednią stalową, w pełni ażurową, o wysokości 2.500 mm. Proponowany jest system kłonic przesuwnych 6-12 sztuk. Jak ujawnił K. Marzec, nabywcy zwykle wybierają systemy EXTE, w których ławy są stalowe, a same kłonice aluminiowe. Popularnością cieszą się też systemy polskie, np. MHS, ze stalowymi ławami i kłonicami. Są cięższa, ale znacznie tańsze. W niezbędnych miejscach pomiędzy podłużnicami zastosowano blachę ryflowaną.

Przedstawiciel Fliegla dodał, że wszystkie naczepy są przystosowane do ciągników 2-osiowych i 3-osiowych. Na życzenie klienta sama może być ocynkowana. W praktyce na takie rozwiązanie decydują się ci nabywcy, którzy zamierzają użytkować naczepę częściej w warunkach drogowych, a rzadziej w lesie, gdzie taki pojazd bywa narażony na wiele uszkodzeń i w perspektywie np. konieczności spawania najbardziej sprawdza się zwykłe lakierowanie. 

Firma Mega przygotowała nowy model naczepy dłużycowej w wersji Ultra Light, o długości roboczej 13,6 m. Wykonano nową konstrukcję ażurową ramy ze stali o zwiększonej wytrzymałości konstrukcyjnej, która w stosunku do poprzedniej wersji zyskała na ładowności, utrzymując swą trwałość. Jak poinformował nas Tomasz Biliński, przedstawiciel handlowy w firmie Mega, masa własna naczepy spadła z ok. 7,2 t do 5,8 t, a można ją jeszcze zmniejszyć, do ok. 5 t, montując lżejsze kłonice.

Zmodyfikowano kłonice stalowe, zmniejszono ich masę własną poprzez użycie lepszej gatunkowo stali. Kłonice są oferowane w kilku wersjach (stałe przesuwne, przesuwne z osobnym łożem i demontowane, także o przedłużanej wysokości). Zbiorniki, nogi podporowe i felgi stalowe zostały zastąpione aluminiowymi. Pomiędzy podłużnicami nad zawieszeniem osi, nad centralką EB+, nad centralką oświetlenia oraz istotnymi częściami wymagającymi osłonięcia zastosowano aluminiową, czyli lżejszą blachę ryflowaną.

Pojazd może być wyposażony w trzy osie Mega, Mercedes, BPW lub SAF – na zawieszeniu pneumatycznym oraz w podnoszenie 1 lub 3 osi – ewentualnie obu naraz. Do wyboru są hamulce bębnowe lub tarczowe. Całość uzupełnia pneumatyka Haldex, Knorr i Wabco. 

Jak zwrócił uwagę T. Biliński, do wyboru są, oprócz naczep dłużycowych z przesuwanymi kłonicami, pojazdy z platformą, które łatwo można wykorzystywać w transporcie kombinowanym i zamiast drewna wozić np. palety. Łatwo też zagęścić kłonice (1-1,2 m), aby dostosować naczepę do przewozu papierówki. Jeśli ktoś wozi tylko dłużycę, to wybiera pojazdy bez platformy, bo są o 1-1,5 tony lżejsze, czyli bardziej ładowne.

Naczepy dłużycowe w wersji bez platformy, z kłonicami przesuwnymi posiadają homologację europejską (COC), co umożliwia ich zarejestrowanie od razu po dokonaniu zakupu we wszystkich krajach Wspólnoty i świadczy to o ich jakości i wytrzymałości.

Naczepy trzyosiowe przystosowane są do współpracy z ciągnikami siodłowymi jedno- i dwuosiowymi. Techniczna masa całkowita naczepy wynosi 39 ton, a techniczne obciążenie siodła 12 t. W przypadku krajów respektujących przepisowo większe naciski na osie i dopuszczalne masy całkowite zespołu pojazdów, jak np. w Czechach, możliwe jest zastosowanie większego rozstawu osi, co pozwala na uzyskanie rejestracji naczepy w wartościach technicznych, czyli wspomniane 39 ton i DMC zespołu pojazdów 43 tony.

Firma Mega, oprócz naczep kłonicowych, oferuje przyczepy i/lub zestawy do transportu drewna w wersji z platformą i bez platformy – również z uwzględnieniem miejsca na urządzenie dźwigowe. Przyczepy kłonicowe dostępne są w kilu wersjach długości i wyposażone w 6 par kłonic stalowych własnej produkcji, w wersji bez platformy. W wersji platforma firma może wykonać ilości i rozstawy według preferencji klienta. 

Firma Mega zajmuje wysoką pozycję na rynku naczep kłonicowych. Pomimo napływu pojazdów używanych ze Skandynawii, przedstawiciele nyskiego producenta są dobrej myśli. Dość często tzw. używki są drogie, czasem ich cena może nieznacznie różnić się od nowej naczepy Mega. Nyska firma sporo takich pojazdów sprzedaje za granicę, m.in. do Rumunii, na Węgry i Słowację.

Przykładem międzynarodowej transakcji są 22 pojazdy Renault Trucks, dostarczone niedawno do firmy Romsilva, która zarządza Lasami Państwowymi w Rumunii. Transakcja dotyczy siedmiu pojazdów do zwózki drewna i 15 „wywrotek” K Heavy Duty.

Transport dłużycy po drogach leśnych wymaga doskonałego przygotowania technicznego. Z myślą o tym ambitnym zadaniu Romsilva zamówiła siedem pojazdów do zwózki drewna na podwoziu K Heavy z 13-litrowym silnikiem o mocy 480 KM, układzie napędowym 6x4 i technicznej masie całkowitej zespołu pojazdów 70 ton. Ciężarówka jest wyposażona w specjalistyczną zabudowę kłonicową z przyczepą oraz żuraw do załadunku dłużycy.

Pozostałe samochody to 15 wywrotek zabudowanych na podwoziu Renault K Heavy z silnikiem o mocy 440 KM, układem napędowym 6X4 i technicznej masie całkowitej zespołu pojazdów 60 t. Pojazdy pracują w trudnym terenie rumuńskich lasów, gdzie są wykorzystywane przy modernizacji i budowie dróg. 

Kompletacja X-Trem ze wzmocnionym podwoziem i skrzynią biegów oraz zwalniaczem hydrokinetycznym Voith pozwala wykonywać najcięższe zadania.

Zabudowy do zwózki drewna zostały wykonane przez firmę Zasław, która zaprojektowała wzmocnioną konstrukcję ramy zabudowy z profili zamkniętych oraz poprzeczek zimnogiętych ze stali o podwyższonej wytrzymałości, a dodatkowo wzmocnioną dwoma krzyżakami w tylnej części zabudowy, zwiększającą jej sztywność. Ponadto w zabudowach zostały zastosowane dodatkowe wzmocnienia ze stali o wysokiej wytrzymałości, w szczególnie wymagających miejscach ramy. Zastosowano również mocniejszą podłogę z blachy ryflowanej o grubości 6 mm.

Zasław produkuje zarówno naczepy, jak i przyczepy oraz – od ubiegłego roku – zabudowy do przewozu drewna, z podłogą i z kłonicami przesuwnymi. Firma montuje także żurawie, z odbiorem UDT. W tym roku firma wprowadza na rynek naczepę o innowacyjnej konstrukcji.

Schwarzmüller produkuje naczepy i przyczepy kłonicowe bez podłogi oraz z podłogą. W ofercie są 2- oraz 3-osiowe, ławy stałe lub przesuwane. Naczepy z 10 aluminiowymi kłonicami mogą osiągać masę własną już od ok. 5,5 t, a przyczepy jeszcze niższą. Producent stosuje kłonice tylko od sprawdzonych dostawców: ExTe, Alucar, JW-Tec oraz Nurmi. Całość oparto na stalowej konstrukcji Naxtra (prosta, bez poprzeczek i profili zewnętrznych), która jest ocynkowana i polakierowana na dowolny kolor. Układ jezdny bazuje na zawieszeniu powietrznym w wersji off-road (średnica poduszki 360 mm). Zastosowano mechanizm podnoszenia osi – opuszcza oraz podnosi się automatycznie w zależności od obciążenia (wraz z obwodem dla sterowania z kabiny ciągnika siodłowego). Pomiędzy podłużnicami nad zawieszeniem osi oraz z przodu nad czopem królewskim zastosowano stalową ryflowaną blachę (3/5 mm). Przewidziano wiele wersji.

Jak nam powiedział Marcin Skrzypczak, przedstawiciel handlowy Schwarzmüller Polska, wybierając kłonice i ławy przyszły użytkownik decyduje m.in. o masie i ładowności pojazdu. Dla porównania, masa najpopularniejszego kompletnego „U”, ExTe 144s wynosi ok. 170 kg (wytrzymałość 7 ton), ExTe E6, z aluminiowymi kłonicami – ok 145 kg (wytrzymałość 6 t), JW-Tec-Ecco – (całe U aluminiowe) – ok. 100 kg (wytrzymałość 7 t). 

Wielton produkuje trzyosiową kłonicową przyczepę rolniczą do przewozu bel, typu PRS-3S/S14, która może być też wykorzystywana do przewozu drewna. Jest to pojazd o długości 12.000+1.115 mm. Dodatkowy ponad metr długości uzyskuje się po wysunięciu tyłu przyczepy. Długość wewnętrzna skrzyni ładunkowej wynosi 9.905+1.115 mm. Pojazd o masie własnej 4 ton dysponuje ładownością techniczną 14 t, a DMC sięga 18 t.

Podwozie to konstrukcja stalowa, spawana, wykonana ze stali o podwyższonej wytrzymałości. Osie ATW z hamulcem bębnowym, zawieszenie mechaniczne – resory paraboliczne.

Układ hamulcowy – pneumatyczny, dwuobwodowy, z ręczną regulacją siły hamowania. Jest możliwość zamiany na pneumatyczny jednoobwodowy lub hydrauliczny układ hamulcowy. Na dyszlu zaprojektowano stopień ułatwiający wchodzenie na przyczepę. Podłoga wykonywana jest z blachy o grubości 3 mm z podniesionymi obrzeżami blokującymi zsuwanie palet. Ściana przednia i tylna są składane.  W obrzeżach bocznych przewidziano otwory do mocowania pasów zabezpieczających ładunek.

Producent zadbał o zabezpieczenie antykorozyjne. Wszystkie elementy stalowe przed lakierowaniem są dwukrotnie śrutowane. W wyposażeniu do wyboru przewidziano m.in. wciągarkę koła zapasowego, kłonice 10 sztuk, układ hamulcowy z automatyczną regulacją siły hamowania.