Z początkiem roku 2015 firma DAF wprowadziła do swojej oferty zmodernizowane pojazdy, w ramach programu "DAF Transport Efficiency". Jazdę próbą odbyliśmy jednym z takich ciągników siodłowych - XF 460 w wersji Low Deck.
To pojazd ciekawy ze względu na wyjątkowo niskie położenie siodła oraz z uwagi na zastosowane w nim rozwiązania techniczne służące obniżaniu zużycia paliwa. Usprawnienia w silniku, w połączeniu z przewidującym tempomatem, przewidującą zmianą biegów i trybem Eco zapewniają mniejsze nawet o 5 procent zużycie paliwa.
Nie o wyścigi, lecz o pojemność tu chodzi
Można ten ciągnik określić jako super Low Deck, bo nie dość, że osadzono go na małych kołach R22.5, to dodatkowo na tylnych obręczach założono niskoprofilowe opony (profil 45). Wygląda z takimi kołami niemal jak ciężarówka wyścigowa, ale cel jest inny - z wysokością siodła tylko 91 cm taki ciągnik może prowadzić naczepy z ładownią o wysokości 3 metrów, przy zachowaniu 4 m w skrajni. Co najmniej kilku producentów oferuje już takie maga-naczepy, które pasują jak ulał do przewożenia palet o wysokości jednego metra, z częściami motoryzacyjnymi. Polska produkcją takich części stoi i przewoźnicy mają dużo takich zleceń. W prezentowanej konfiguracji na naczepie mieszczą się na wysokość trzy takie palety. Korzyści każdy przewoźnik może sobie obliczyć sam.
Zmodernizowany silnik
W celu podniesienia wydajności silnik Paccar MX-13 o pojemności 12,9 litra został poddany modernizacji. Nowa turbosprężarka zapewnia usprawniony przepływ, nowy wał rozrządu poprawia synchronizację zaworów, zredukowano straty wynikające z oporów wewnętrznych. Jednostka ta korzysta także z bardziej wydajnego przepływu oleju, oraz jeszcze wydajniejszej, dwustopniowej pompy cieczy chłodzącej i zoptymalizowanego oprogramowania.
Dzięki tym usprawnieniom znany już wcześniej z niskiego zużycia paliwa silnik zużywa teraz do 2% mniej oleju napędowego. Wielopunktowy wtrysk paliwa zapewnia pracę cichszą niż kiedykolwiek wcześniej. Słychać to (a właściwie - nie słychać) w kabinie, gdzie odnosi się wrażenie, że jest ciszej niż w niejednym aucie osobowym, a do uszu kierowcy i pasażera dociera praktycznie tylko szum powietrza.
Mocniejszy hamulec silnikowy
Usprawnienia silnika MX-13 wpływają także korzystnie na pracę hamulca silnikowego. Dzięki nowym rozwiązaniom w układzie rozrządu i turbosprężarkach moc hamulca silnikowego MX Engine Brake wzrosła o 20% przy prędkościach obrotowych około 1500 obr/min. Zapewniając moc 360 kW przy 2000 obr/min hamulec silnikowy jest alternatywą dla retardera. Pracuje on jednocześnie z hamulcem wydechowym, w wyniku czego wytwarza wysoką łączną moc hamującą przy stosunkowo niskiej prędkości obrotowej silnika. Aby jednak w pełni korzystać z jego możliwości kierowca musi pamiętać o podwyższaniu obrotów, czyli redukcji biegu. Jeśli obroty są niskie, nawet po włączeniu dźwignią na kolumnie kierownicy najwyższego zakresu pracy MX Engine Brake, zwalnianie może okazać się niewystarczające.
Moment pod kontrolą
Zautomatyzowana 12-stopniowa skrzynia biegów z przełożeniem bezpośrednim AS Tronic łagodnie zmienia przełożenia. Tryb Eco to nowe, standardowe rozwiązanie w wyposażeniu. Tryb ten redukuje moment obrotowy silnika o 10 proc. na pierwszych jedenastu biegach, zapewniając dodatkową oszczędność paliwa podczas codziennego użytkowania. Większość sytuacji drogowych zwykle nie wymaga pełnego przyspieszenia. Niemniej opcja ta jest nadal dostępna - wystarczy nacisnąć przycisk.
Przewidujący tempomat
Funkcja Tempomat Predictive Cruise Control jest dostępna wraz z przewidującą zmianą biegów Predictive Shifting. System ten wykorzystuje technologię GPS, aby ustalić dokładne położenie pojazdu i określić sposób pokonania drogi przez kolejne 1-2 km. System "spogląda" do przodu i przewiduje np. pochyłości terenu. Funkcja Predictive Cruise Control ustala optymalną prędkość, a funkcja Predictive Shifting wybiera odpowiedni bieg.
Punktem wyjścia obu technologii jest jazda na najwyższym możliwym biegu przez jak najdłuższy dystans. Efektem jest mniejsza ilość redukcji i praca jednostki napędowej przy niższej prędkości obrotowej, co ogranicza zużycie paliwa. Po zbliżeniu się do szczytu wzniesienia system zapobiega zmianie biegu na niższy. Jeśli za szczytem wzniesienia teren natychmiast się obniża, przed dotarciem na szczyt do silnika wtryskiwana jest mniejsza ilość paliwa, a masa pojazdu umożliwia "przepchnięcie" go przez szczyt.
W niektórych sytuacjach system zezwala na jazdę z prędkością poniżej zaprogramowanej, na przykład gdy pojazd znajduje się w pobliżu szczytu podjazdu, a system "wie", że energia potencjalna spowoduje szybkie osiągnięcie wymaganej prędkości podczas zjazdu. Tempomat może też czasowo dopuścić jazdę z prędkością nieco wyższą od zaprogramowanej (w zakresie wcześniej określonych ograniczeń) w celu zmniejszenia zużycia paliwa.
Dodatkowe informacje z DPA
Wsparciem dla kierowcy w osiągnięciu najbardziej ekonomicznego stylu jazdy jest interaktywny program Driver Performance Assistant. Informacje z układu DPA są wyświetlane na 5-calowym, kolorowym wyświetlaczu TFT na tablicy przyrządów. System DPA dostarcza kierowcy szczegółowych informacji na temat wyników zużycia paliwa, efektywności przewidywania sytuacji na drodze oraz hamowania oszczędzającego hamulce zasadnicze pojazdu. Dodatkowo centralny wyświetlacz informacyjny podaje wskazówki dotyczące metod oszczędzania paliwa przez kierowcę.
Nową funkcją jest wyświetlanie informacji z tachografu na wyświetlaczu centralnym, co zapewnia kierowcy przejrzyste informacje na temat czasu jazdy czy prędkości i pomaga zapobiegać łamaniu przepisów. Wyświetlane są również informacje o zbliżającym się terminie następnego przeglądu pojazdu. Pomaga to dopilnować cyklicznych przeglądów. Na podstawie danych z karty kierowcy system DPA automatycznie przełącza się na dogodny dla kierowcy język.
Bez wstrząsów i beztrosko
Trzeba pochwalić amortyzację - w pneumatycznie zawieszonej kabinie nie odczuwa się uderzeń kół w studzienki. Fotel kierowcy z zawieszeniem pneumatycznym, podłokietnikiem, wysokim oparciem, regulowanym podparciem ramion i dwustopniowym ogrzewaniem zapewnia dobry komfort jazdy. Można by dodać jeszcze wentylację.
W dużej kabinie jest dużo schowków, w tym kilka pod dolną leżanką. Tutaj też znajdujemy szufladę z lodówką o pojemności 42 l. Leżanka dolna z materacem Xtra Comfort ze sprężynami w osłonach, o grubości 150 mm, zapewnia wygodne spanie.
System ATC i klimatyzacja utrzymują automatycznie temperaturę w kabinie na poziomie ustawionym przez kierowcę.
Tempomat adaptacyjny (ACC), który utrzymuje nasze auto w zadanej odległości od pojazdu poprzedzającego, obejmuje też funkcję ostrzegania przed uderzeniem w przód pojazdu (FCW) i zaawansowany awaryjny układ hamulcowy (EABS). Sprawdziliśmy jego działanie, choć wymagało to żelaznych nerwów. Gdy na trasie włączyło się czerwone światło i samochody przed nami zaczęły hamować, nasz kierowca nie reagował. System zareagował prawidłowo i wyhamował nasz ciągnik niemal do zatrzymania. Dopiero przy prędkości kilku kilometrów na godzinę wyłączył się i kierowca musiał sam zatrzymać pojazd. Jak widać, układ EABS uchroniłby nas przed groźnym zderzeniem, przed małą stłuczką pewnie nie.
Kierowca ma tych pomocników więcej. Układ ostrzegania o opuszczeniu pasa ruchu zapobiega niezamierzonym zmianom pasa ruchu, wynikającym ze zmęczenia lub rozproszenia kierowcy oraz stanowi skuteczny układ wspomagający prowadzenie pojazdu w warunkach ograniczonej widoczności.
Z kolei elektroniczny układ kontroli stabilności jazdy (VSC) zwiększa stabilność kierunkową, przeciwdziałając składaniu się zestawu w wyniku podsterowności, nadsterowności oraz stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed dachowaniem.
Jak widać, DAF wykonał kawał dobrej roboty w kierunku zmniejszenia kosztów eksploatacji ciągnika oraz zwiększenia bezpieczeństwa jazdy. W tej wersji jest to dobra propozycja dla przewoźników korzystających z naczep o dużej kubaturze, a szczególnie dla wożących palety z częściami motoryzacyjnymi.
Maksymalna techniczna masa całkowita pojazdu/zestawu |
19.500/44.000 kg |
Rozstaw osi |
3,8 m |
Typ kabiny |
Super Space Cab, zawieszona pneumatycznie, o szerokości 2.490 mm |
Silnik |
MX-13, 12,9 l, Euro 6, DPF/SCR |
Moc maksymalna |
462 KM przy 1.425-1.750 obr/min |
Maksymalny moment obrotowy |
2.300 Nm przy 1.000-14.25 obr/min |
Skrzynia biegów |
Zautomatyzowana AS Tronic, 12-stopniowa |
Zbiorniki paliwa |
Aluminiowe 690+400 l |
Napęd |
4x2 |
Zawieszenie przednie |
Resory paraboliczne, amortyzatory, stabilizator |
Zawieszenie tylne |
Pneumatyczne, 4 miechy |
Układ hamulcowy |
Tarcze wentylowane, sterowanie elektroniczne EBS-3, hamulec silnikowy MX Engine Brake |
Wyposażenie pojazdu testowego, m.in: |
centralny zamek z funkcją kontroli świateł, światła do jazdy dziennej (LED), światła przeciwmgielne i doświetlające zakręty, osłona przeciwsłoneczna nad szybą czołową, wywietrznik dachowy elektrycznie sterowany, fotel kierowcy Luxury Air, fotel zmiennika Comfort Air, elektrycznie sterowane szyby, lusterka ogrzewane, kierownica obita skórą, lodówka, automatyczna regulacja temperatury (ATC) i klimatyzacja, system radionawigacyjny, telefon TruckPhone, tempomat adaptacyjny (ACC) z ostrzeganiem przed uderzeniem w przód pojazdu (FCW) i zaawansowany awaryjny układ hamulcowy (EABS), tempomat Predictive Cruise Control, ASR, elektroniczny układ kontroli stabilności jazdy (VSC), asystent wydajności kierowcy (DPA), blokada DAF Night Lock, monitorowanie obciążenia osi. |